Jednoosobowa działalność gospodarcza – szanse i zagrożenia

Łaskawy Czytelniku, jeśli zainteresowałeś się tym wątkiem, to pewnie jesteś, będziesz albo byłeś przedsiębiorcą. Skoro tak, to pewnie nieraz doświadczyłeś w różny sposób, jak ważna jest znajomość prawa… lub jej brak. Nie ma jednak gotowych recept na bezpieczny prawnie biznes. To głównie od Ciebie zależy, czy prawo w biznesie Ci pomoże, zaszkodzi, czy też może będzie „placebo”, „figowym listkiem” przykrywającym taką czy inną iluzję.

Moim zdaniem, pomaga ono najbardziej wtedy, kiedy sam zadasz sobie kluczowe pytania dotyczące swojego biznesu – i sam na nie odpowiesz. Specjalista prawnik może i powinien Ci w tym towarzyszyć, ale to Ty jesteś tu głównym bohaterem.

W takim razie czy jednoosobowa działalność gospodarcza to dobry pomysł na własną firmę? Jakie inne formy prowadzenia działalności gospodarczej ma do wyboru przedsiębiorca?

Jakie formy prowadzenia działalności gospodarczej należy wybrać?

Jednym z ważniejszych pytań, które należy sobie zadać, jest pytanie o formę prowadzenia działalności gospodarczej. Pytanie to należy zadać sobie wtedy, kiedy planujemy zasiać nasze ziarenko biznesowe, ale również kiedy zaczyna się ono rozrastać, a w szczególności kiedy okazuje się ono rośliną niemalże z bajkowej opowieści o olbrzymie i Jasiu fasoli. Niestety, najczęściej na starcie nikt nie zadaje sobie tego pytania. Najgorzej zaś jeśli nie wraca do tego także później…

Na początku lat 90. królowały na naszym rynku działalności jednoosobowe i spółki cywilne o wdzięcznie brzmiących nazwach z końcówką „-ex”.

Jednoosobowa działalność gospodarcza nie jest zła?

Po 2000 r. rola spółek cywilnych zmalała, toteż początkujący przedsiębiorcy najczęściej korzystają z działalności gospodarczej jednoosobowej. Jednoosobowa działalność gospodarcza nie jest zła. Łatwo się ją zakłada, można wybrać tanią i prostą formę ewidencjonowania przychodów i rozliczania się z fiskusem, wybrać 19% podatek PIT -5L, nie potrzeba kapitału, rejestrów. Jest prosto i tanio.

Jeśli zatem Twój biznes to działalność, która oprze się na Tobie (np. usługi tłumaczeń, praktyka terapeuty, samodzielny doradca) i nie będziesz zaciągał zbyt wysokich zobowiązań, pozostań przy tej formie i zastanawiaj się nad innymi zagadnieniami (np. czy moje umowy są bezpieczne, czy dobrze gromadzę i przechowuję dane osobowe moich Klientów, czy dobrą stawkę podatku VAT stosuję). To jest właściwa droga!

A jeśli jednoosobowa działalność gospodarcza się rozrasta?

Jeśli jednak:

• na skutek Twojego wysiłku biznes się rozrasta i osiągasz przychód na poziomie większym niż 20 000 zł miesięcznie,
• podpisujesz kontrakty na znaczne kwoty,
• zaciągasz pierwsze kredyty lub podpisujesz umowy leasingowe,
• podpisujesz weksle,
• zatrudniasz pracowników,
• wynajmujesz na oznaczony czas większą powierzchnię,

a jednocześnie:

• kupujesz mieszkanie lub budujesz dom,
• nabyłeś atrakcyjną nieruchomość, udziały lub akcje,
• jesteś małżonkiem,
•  jesteś rodzicem małych dzieci

i występują co najmniej dwie ze wskazanych wyżej okoliczności, zatrzymaj się i pomyśl:

• Co stanie się, jeśli opóźnię się z dużym zamówieniem?
• Co stanie się, jeśli przestanę spłacać kredyty?
• Co jeśli odpadnie mi ważny kontrahent?
• A może jeszcze: co będzie, jeśli mnie nagle zabraknie?

Inne formy prowadzenia działalności gospodarczej

Odpowiedź na te pytania nieuchronnie prowadzi do pytań o formę prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, partnerska, komandytowa. To nazwy, które osoby nienawykłe mogą odstręczać, kojarzyć się im z formalnościami, kosztami. Częściowo faktycznie tak jest, ale jest to też rozsądna cena – za rozsądne bezpieczeństwo prowadzenia działalności gospodarczej, którą można rozsądnie oddzielić od spraw osobistych i majątku osobistego.

Dodatkowo, jeśli chcesz robić więcej, to nie tylko warto, ale i trzeba zrezygnować z tej przyjemnej formy, jaką stanowi jednoosobowa działalność gospodarcza. Chociażby dlatego, że do działalności gospodarczej jednoosobowej nie przyjmiesz wspólnika. Istnieje co prawda spółka cywilna, ale tę proponuję odstawić do lamusa. Jednoosobowa działalność gospodarcza nie jest postrzegana jako wiarygodny partner.

Logiki w tym na pozór brak, bo odpowiedzialność z jednoosobowej działalności sięga znacznie dalej niż w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, a jednak poza wyjątkami ma to sens. Jeśli ktoś ma świadomość biznesową i podjął wysiłek utworzenia i prowadzenia odrobinę bardziej zaawansowanej formy, to na ogół daje ona większą rękojmię niż firma jednoosobowa. Z działalności jednoosobowej nie pozyskasz także np. środków na giełdzie.

Zatem przedsiębiorco prowadzący działalność gospodarczą jednoosobową, zachęcam Cię, zatrzymaj się i spójrz na swój przyszły lub obecny biznes i odpowiedz sobie na pytanie: Czy moja forma działalności gospodarczej jest bezpieczna, dopasowana, efektywna?