Gmina nie może przekraczać swoich kompetencji podczas kontroli wydatkowania dotacji

Opisujemy kolejne pozytywne rozstrzygnięcie w sprawie Klienta kancelarii LEXBRIDGE. Tym razem postępowanie dotyczyło nadużywania kompetencji przez Gminę w trakcie kontroli wydatkowania dotacji jednego z niepublicznych przedszkoli.

Wyrok zapadł dnia 18 listopada 2021 roku. Sygnatura sprawy: I SA/Kr 796/21.

Sposób prowadzenia kontroli przez gminy stanowi częsty problem w niepublicznych jednostkach oświatowych

Poddanie się kontroli organów nadzorujących, jakimi są jednostki samorządu terytorialnego dla niepublicznych placówek oświatowych, stanowi obowiązek prawny. Same w sobie stanowią jednak uciążliwość i pewne utrudnienie w wykonywaniu zadań statutowych placówki oświatowej. Wymagają oddania na ten cel czasu i zasobów ludzkich. Prowadzenie kontroli jest też obowiązkiem jednostek samorządu terytorialnego.

Nie mniej często pojawia się pytanie, czy przedszkola oraz inne placówki muszą zawsze całkowicie  podporządkowywać się wszelkim oczekiwaniom i nakazom urzędników przeprowadzających kontrolę? Czy są jakieś granice tej kontroli? Czy organy prowadzące mają swoje prawa i – mówiąc potocznie – mogą coś z tym zrobić, jeśli odnoszą wrażenie, że zakres kontroli lub sposób jej prowadzenia przekracza rozsądne granice?

Wyrok WSA potwierdza prawa niepublicznych placówek oświatowych

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie jasno wskazuje na to, że niepubliczne placówki oświatowe nie pozostają bezbronne i dysponują mechanizmami prawnymi pozwalającym na skuteczną obronę przed przekroczeniem uprawnień.

Gmina nie może przekraczać swoich kompetencji, tym bardziej jeśli sama je wyznaczyła

W omawianej sprawie gmina zażądała, żeby organ prowadzący przedszkole dostarczył do urzędu pełną dokumentację dotyczącą wydatkowania dotacji. Przygotowanie takich materiałów stanowi niezwykle pracochłonne zadanie, tym bardziej, że urzędnicy chcieli otrzymać zarówno oryginały, jak i kserokopie wszystkich dokumentów.

Robert Gałęski, radca prawny kancelarii LEXBRIDGE prowadzący sprawę, w imieniu niepublicznej placówki zaskarżył czynność gminy. Wojewódzki Sąd Administracyjny, prowadząc postępowanie powołał się na obowiązującą na obszarze danej gminy uchwałę (notabene uchwaloną przez tę właśnie gminę), która określa zakres kompetencji urzędników sprawujących kontrole.

I tak, omawiana uchwała nie przewiduje formy fizycznego dostarczenia do urzędu gminy dokumentów. Uchwała gminy, która zarządziła kontrolę i wysłała do placówki osoby kontrolujące, przewiduje wyłącznie przeprowadzenie kontroli placówki na miejscu, w siedzibie danej jednostki oświatowej. Oczywiście z wglądem do oryginałów wymaganych dokumentów.

W związku z powyższym Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że gmina przekracza w tej sprawie swoje kompetencje a żądanie dostarczenia dokumentacji uznał ze bezskuteczne.

Wypowiedź radcy prawnego Roberta Gałęskiego na temat sprawy o przekroczenie kompetencji przez gminę:

Autor: Robert Gałęski

Po ukończeniu studiów prowadził pracę naukową i dydaktyczną na Uniwersytecie Wrocławskim w ramach studiów doktoranckich. Specjalizuje się w zagadnieniach prawa oświatowego, prawie rzeczowym, prawie pracy, a także postępowaniach egzekucyjnych i zabezpieczających.