Dotacja dla przedszkola niepublicznego – co w sytuacji, gdy właściciel za późno złożył wniosek?

Dotacja dla przedszkola niepublicznego przysługuje na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji (art. 90 ust. 2 b ustawy z dnia 07.09.1991 r. o systemie oświaty). Oznacza to, że warunkiem koniecznym do uzyskania dotacji dla przedszkoli niepublicznych w danym roku jest złożenie wniosku o udzielenie dotacji do dnia 30 września roku poprzedzającego.

Pojawia się zatem pytanie, czy możliwe jest stosowanie instytucji przywrócenia terminu wniosku w przypadku uchybienia wyżej wskazanemu terminowi. Innymi słowy, czy można przywrócić termin do złożenia wniosku o udzielenie dotacji na przedszkole w przypadku, gdy ktoś złożył wniosek po dniu 30 września?

Czy możliwe jest przywrócenie terminu do złożenia wniosku o dotację przedszkolną?

Do 2016 r. nie budziło większych wątpliwości, iż niemożliwym było przywrócenie terminu do złożenia wniosku o udzielenie dotacji na przedszkole, gdyż przyznanie dotacji nie było wówczas kwalifikowane jako sprawa administracyjna. Skoro wykluczona była możliwość stosowania w sprawie wniosku o wypłatę dotacji procedury przewidzianej w Kodeksie postępowania administracyjnego, niemożliwe było rozpoznanie wniosku o przywrócenie terminu (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29.10.2012 r., sygn. akt I SA/Gd 879/12).

Zatem w sytuacji, gdy organ prowadzący niepubliczne przedszkole spóźnił się ze złożeniem wniosku o udzielenie dotacji na przedszkole na następny rok, jedynym rozwiązaniem było ubieganie się u organu wykonawczego gminy o wyrażenie zgody na odstąpienie od terminu poinformowania o planowanej liczbie uczniów do 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji lub na udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż do początku następnego roku budżetowego. Jednak decyzja w tym przedmiocie miała charakter fakultatywny, zatem to od uznania organu zależało, czy dotacja na przedszkole niepubliczne będzie udzielona pomimo niezłożenia wniosku w ustawowym terminie.

Zmiana stanu prawnego

Temat stał się kontrowersyjny od dnia 1 stycznia 2017 r., kiedy to weszła w życie nowelizacja ustawy o systemie oświaty, na mocy której do art. 90 dodany został ust. 11 (dodany przez art. 1 pkt 78 lit. x ustawy z dnia 23 czerwca 2016 r. Dz. U. 2016, 1010, zmieniającą ustawę o systemie oświaty), zgodnie z którym przyznanie dotacji stanowi czynność z zakresu administracji publicznej. Zakwalifikowanie czynności przyznania dotacji przedszkolnej do czynności z zakresu administracji publicznej, do których ma zastosowanie Kodeks postępowania administracyjnego, otwiera możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o udzielenie dotacji dla przedszkola niepublicznego. Należy jednak odpowiedzieć na pytanie, jaki charakter ma termin do złożenia wniosku w trybie art. 90 ust. 2 b ustawy o systemie oświaty.

Procesowy charakter terminu do złożenia wniosku o przyznanie dotacji na przedszkole niepubliczne

Za procesowym charakterem wniosku o wypłatę dotacji przemawia kilka argumentów. Po pierwsze, zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1976 r. (sygn. akt III CRN 202/76), przy rozstrzyganiu wątpliwości co do charakteru terminu należy brać pod uwagę nie tyle sformułowanie ustawy, ile głównie skutek upływu terminu. Jeżeli skutkiem jest wygaśnięcie prawa podmiotowego lub niemożność jego realizacji, termin uznać należy za prawnomaterialny. Wobec wyżej wspominanej nowelizacji ustawy o systemie oświaty i wprowadzenia art. 90 ust. 11, należy skłaniać się ku procesowemu charakterowi wniosku o wypłatę dotacji dla przedszkoli, gdyż obecnie jest to wniosek inicjujący procedurę administracyjną obliczenia i przyznania dotacji.

Możliwość odstąpienia od terminu poinformowania o planowanej liczbie uczniów

Co więcej, na taki charakter wniosku wskazuje również wspomniana już możliwość wyrażenia zgody na odstąpienie od terminu poinformowania o planowanej liczbie uczniów do 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji lub na udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż do początku następnego roku budżetowego. Skoro bowiem upływ terminu nie pozbawia definitywnie prawa do otrzymania dotacji na przedszkole i po wyrażeniu zgody przez organ może być ona wypłacana, termin ten należy kwalifikować jako termin procesowy. Dlatego możliwe jest jego przywrócenie, jeżeli zostaną wykazane przesłanki określone w art. 58 k.p.a.

Konkludując, zmiana stanu prawnego otworzyła drogę do składania wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o udzielenie dotacji na przedszkole niepubliczne. Temat ten pozostaje jednak bardzo kontrowersyjny, a dopiero orzeczenia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych rozstrzygną spory powstałe na tym tle.

Na koniec należy zauważyć, iż art. 90 ust. 2 b ustawy z dnia 07.09.1991 r. o systemie oświaty utracił moc obowiązującą z dniem 1 stycznia 2018 r. Obecnie termin do przekazywania informacji o planowanej licznie wychowanków określony jest przepisem art. 33 ust 1. pkt 1 ustawy z dnia 27.10.2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, którego treść jest analogiczna do uchylonego art. 90 ust. 2 b u.s.o.s.