W artykule:
W czasach epidemii i postępującej wraz z nią recesji gospodarczej obserwujemy działania gmin zmierzające do poszukiwania oszczędności w budżetach j.s.t. Jednym z takich działań jest odebranie dotacji celowej udzielanej niepublicznym żłobkom i klubom dziecięcym działającym w gminie.
Może się to odbywać w trybie uchylenia uchwały w sprawie udzielenia dotacji celowej, jednak coraz częściej, wobec stanowczego sprzeciwu i burzy medialnej związanej nierzadko z kategorycznym pozbawieniem dotacji wszystkich form opieki na dziećmi do lat 3, próbuje się przeforsować pozbawienie dotacji żłobków „tylnymi drzwiami”. Odbywa się to poprzez swoistą interpretację przepisów ustawy żłobkowej.
|
|
Nie była świadczona opieka nad dziećmi do lat 3?
Działania gmin opierają się na założeniu, że w czasie obowiązywania stanu ograniczenia funkcjonowania form opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, zgodnie z rozporządzeniem MRPiPS z 10.04.2020 r., a wcześniej – zgodnie z poleceniami właściwych wojewodów – nie była świadczona opieka nad dziećmi. Zatem dotacja dla żłobka czy klubu dziecięcego nie należy się w ogóle.
Interpretacja taka jest sprzeczna z brzmieniem art. 60 ust. 1 ustawy żłobkowej, która przewiduje, że podmioty prowadzące żłobek lub klub dziecięcy mogą otrzymać dotację celową na dziecko objęte opieką w żłobku lub klubie dziecięcym.
Co to znaczy, że dziecko jest objęte opieką żłobka?
Już na gruncie wykładni literalnej wzmiankowanej regulacji, należy dojść do wniosku, że pojęcia „objęcia opieką żłobka” (stan prawny – zobowiązanie do zapewnienia możliwości sprawowania opieki) nie można utożsamiać z pojęciem „sprawowania opieki” (stan faktyczny).
Pogląd potwierdza orzecznictwo – warto zacytować m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 listopada 2017 r., II GSK 573/16: Przez “dziecko objęte opieką” należy rozumieć dziecko przyjęte do placówki, a nie faktycznie w niej przebywające w określonej liczbie dni czy godzin.
Nieuczęszczanie na zajęcie nie oznacza, że dotacja celowa nie przysługuje
Nie można zatem twierdzić, że sam fakt nieuczęszczania wychowanków na zajęciach stacjonarnych w żłobkach czy klubach dziecięcych oznacza, że dotacja celowa na tych wychowanków nie przysługuje.
Brak sprawowania opieki faktycznej przez żłobki i kluby dziecięce, przy spełnieniu przesłanki „objęcia opieką”, stanowił zresztą okoliczność niezawinioną, z przyczyn nie leżących po stronie jednostki. Zawieszenie sprawowania opieki było wręcz realizacją obowiązku ustawowego (art. 6a ustawy żłobkowej w zw. z § 1 ust. 2 rozporządzenie MRPiPS z 10.04.2020 r.). Jakiekolwiek sankcje finansowe za podporządkowanie się normom prawnym, uznać należy co do zasady za niedopuszczalne i sprzeczne z Konstytucją.
